by Firmy w Polsce nie są gotowe na obowiązkowe raportowanie ESG. Choć…63 proc. największych przedsiębiorstw w Polsce przygotowuje osobny, dedykowany tematyce ESG raport. Z kolei 17 proc. uwzględnia kwestie ESG w swoich raportach rocznych – wynika z analizy KPMG pt.: „Badanie raportowania zrównoważonego rozwoju. Sprawozdawczość w dobie nowych przepisów”.
Z analizy KPMG wynika, że zdecydowana większość badanych firm z Polski (81 proc.) raportuje przynajmniej podstawowe zagadnienia dotyczące zrównoważonego rozwoju. Taki wynik plasuje Polskę nieco gorzej w stosunku do krajów Europy Zachodniej (85 proc.). Dystansuje nas także od Ameryki Północnej (aż 97 proc.).
Raportowanie ESG: odrębny dedykowany dokument
63 proc. największych firm w Polsce przygotowuje osobny, dedykowany tematyce ESG raport. Od 2020 roku odsetek takich firm wzrósł o 7 pp. Pokazuje to, że firmy powoli przygotowują swoje organizacje do nowego obowiązku raportowania. Jednak zakres raportowanych danych jest nadal niewielki w stosunku do nowych wymogów. Dyrektywa CSRD wprowadza również nowe jednolite standardy raportowania ESRS. Obowiązek raportowania zgodnie z nimi będzie dotyczył raportów za 2024 rok (dla firm zatrudniających powyżej 500 pracowników) i za 2025 rok dla wszystkich dużych przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 250 pracowników. W Polsce zaledwie 9 proc. badanych firm zaczęło integrować dane finansowe i niefinansowe. Jednak nie są to zintegrowane raporty finansowe i ESG w rozumieniu regulatora. Podobna sytuacja jest w całej Europie – w krajach Europy Zachodniej raportowanie zintegrowane stosuje 14 proc. badanych firm, a 15 proc. w krajach Europy Wschodniej.
– W Polsce ogólnie przyjętym i podstawowym standardem raportowania jest GRI (Global Reporting Initiative). Korzysta z niego niemal połowa badanych firm (45 proc.). Ten odsetek konsekwentnie rośnie – jeszcze dwa lata temu zaledwie co dziesiąta firma wskazywała na taki sposób raportowania. Wynikało to z faktu, że ustawa o rachunkowości dawała dowolność w stosowaniu ram raportowania, jak również możliwość ustalania własnej polityki raportowej. To powodowało, że firmy często na początku drogi nie stosowały globalnych standardów, traktując je jako kolejny krok. Można się spodziewać, że wraz z wprowadzeniem unijnego standardu CSRD ujednolicenie podejścia firm do raportowania stanie się faktem.
W Polsce tylko co piąta firma uwzględnia obecnie wytyczne TCFD, co stanowi 12 punktów procentowych mniej w porównaniu z globalną grupą 100 największych przedsiębiorstw z 58 badanych krajów. Można się spodziewać, że dostosowanie do raportowania na poziomie szczegółowości wymaganym przez CSRD będzie wymagać od polskich przedsiębiorstw szeregu zmian na poziomie strategicznym, procesowym oraz przyjętych rozwiązań metodologicznych i systemowych – mówi Iwona Galbierz-Sztrauch, partner w KPMG w Polsce.
Formalny audyt i potwierdzanie danych
Nowa regulacja CSRD, wprowadza również obowiązek formalnego audytowania i potwierdzenia raportowanych danych. Będzie to duża zmiana dla całego rynku oraz wyzwanie dla firm w zakresie ujednolicenia i wiarygodności danych. Obecnie formalne potwierdzenie danych zawartych w raporcie jest w Polsce rzadkością. Tylko 12% firm zdecydowało się na tego typu działanie.
Co trzeci uwzględnia cele zrównoważonego rozwoju ONZ
Organizacja Narodów Zjednoczonych stworzyła listę 17 głównych celów (SDG) oraz związanych z nimi zadań adresujących globalne zmiany środowiskowe na świecie. Mają one zostać osiągnięte do 2030 roku.
Celami, do których firmy odwołują się najczęściej w swoich działaniach są:
- godna praca i wzrost gospodarczy (72 proc.),
- działania w dziedzinie klimatu (63 proc.)
- odpowiedzialna konsumpcja i produkcja (58 proc.).
W Polsce, niespełna jedna trzecia analizowanych firm, łączy w raportach swoją politykę i działania ESG z Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Zdecydowana większość przedsiębiorstw na świecie raportuje wyłącznie pozytywny aspekt (61 proc.). Tylko jedna dziesiąta uwzględnia negatywny wpływ na cele zrównoważonego rozwoju.
W Polsce firmy nie raportują swojego pozytywnego i negatywnego wpływu w obszarze SDG. Tylko 6 proc. badanych identyfikuje cele szczegółowe dostosowane do ich biznesu i branży. Informowanie o negatywnym wpływie jest już wymagane dyrektywami np. SFDR dla rynku finansowego czy Taksonomii UE inwestycji zrównoważonych. Nie jest jednak ujednolicone z analizą realizacji celów SDG. Badanie również pokazuje, że większość firm raportuje wobec konkretnych SDG, a 10 proc. wobec wszystkich 17.
Rośnie odsetek firm identyfikujących istotne tematy ESG
44 proc. badanych firm w Polsce identyfikuje i raportuje tematy istotne dla ich działalności. To pokazuje, na ile obszar ESG w danej firmie jest powiązany z jej modelem biznesowym i rzeczywistym wpływem. Prawie połowa (47 proc.) europejskich przedsiębiorstw uznaje czynnik społeczny za ryzykowny. Jednak jego raportowanie często przyjmuje formę opisową, a nie przedstawia danych ilościowych.
– Polskie firmy nadal w dużej części traktują informacje dotyczące wskaźników klimatyczno-środowiskowych, zarządczych i społeczno-pracowniczych jako komunikację CSR, która nie ma powiązania z ich materialnością finansową. Jest to o tyle istotny wskaźnik, że pokazuje interesariuszom powiązanie wiedzy nt. finansowego wpływu ryzyk ESG z modelem biznesowym i strategią firmy. Zintegrowanie ESG ze strategią biznesową jest kluczowe, a uporządkowane i holistyczne włączenie czynników pozafinansowych w procesy operacyjne absolutnie konieczne. ESG to nie incydentalne inicjatywy. To długookresowe działania, które mają bezpośredni wpływ na wartość firmy w kolejnych latach. Od tego warto wyjść myśląc o ESG – mówi Przemysław Oczyp, partner w KPMG w Polsce.
Dobrą praktyką, ale także przyszłym obowiązkiem jest wskazanie osoby odpowiedzialnej za realizację zakładanych celów związanych ze zrównoważonym rozwojem. W Polsce obecnie takie informacje możemy znaleźć jedynie w 15 proc. raportów. Nadal rzadkością jest raportowanie uwzględnienia kwestii zrównoważonego rozwoju w obszarze wynagrodzeń, zarówno na poziomie zarządu, jak i zespołu kierowniczego. W Polsce raportuje takie informacje jedynie 4 proc. badanych firm.
O raporcie
„Badanie raportowania zrównoważonego rozwoju. Sprawozdawczość w dobie nowych przepisów” powstał na podstawie badania 5800 firm z całego świata, w tym z Polski. Próba N100 odnosi się do stu największych przedsiębiorstw w każdym z 58 krajów. Zostały one wyodrębnione pod względem przychodu. Badaniem objęto firmy o różnej strukturze własnościowej (tj. państwowe, publiczne, prywatne oraz rodzinne).
