27 marca 2024

Chcemy przygotować spółki do raportowania ESG – mówi Izabela Olszewska z GPW

To całkowicie naturalne i normalne, że liderami na polskim rynku są duże spółki. Ważne jest, aby stały się akceleratorem zmian i wzorem do naśladowania dla średnich i mniejszych firm – mówi w rozmowie z portalem ecoekonomia.pl – na temat raportowania ESG – Izabela Olszewska, członkini Zarządu GPW.

1. Pod koniec lutego 2022 r. Rada UE ds. Konkurencyjności przyjęła tzw. ogólne podejście do projektu dyrektywy dotyczącej sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jak ten nowy dokument wpłynie na spółki notowane na GPW?

Decyzja ta w zasadzie ostatecznie potwierdza wejście w życie dyrektywy CSRD, czyli nowych regulacji w zakresie raportowania danych niefinansowych. Uważamy, że zaproponowane w stanowisku Rady UE zmiany będą miały pozytywny wpływ na spółki.Między innymi opracowane zostaną jednolite europejskie standardy raportowania oraz ich uproszczona wersja dla mniejszych jednostek. Z kolei znaczące wydłużenie terminu na transpozycję dyrektywy oraz trójstopniowe jej zastosowanie przez spółki, zapewni więcej czasu na przygotowanie się do wymogów raportowania. 

2. Jaka jest rola giełdy w edukowaniu spółek notowanych w zakresie raportowania pozafinansowego?

GPW na kwestie ESG patrzy z perspektywy organizatora obrotu oraz spółki publicznej, która będzie podlegać nowym wymogom. Jako organizator obrotu, chcemy przygotować spółki jak najlepiej do procesu raportowania. Jasne jest, że brak takich działań może wpłynąć m.in. na spadek zainteresowania inwestorów zagranicznych spółkami notowanymi na rynku krajowym. Temu służą organizowane przez GPW warsztaty i szkolenia, a przede wszystkim opublikowane w ubiegłym roku „Wytyczne do raportowania ESG. Przewodnik dla spółek notowanych na GPW” oraz wprowadzony nowy kodeks „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021”, którego obecna i zaktualizowana treść odnosi się do kwestii klimatycznych i różnorodności. Razem z UN Global Compact Network Poland uruchomiliśmy kolejną edycję działań z sektorem finansowo-bankowym w ramach „Grupy Zielone Finanse”, których celem jest współpraca w zakresie promocji narzędzi do finansowania zrównoważonego rozwoju. Nową inicjatywą w zakresie ESG była organizacja pierwszej edycji konkursu „Liderzy ESG”. 
Jako spółka publiczna chcemy być inspiracją i punktem odniesienia dla innych spółek. Naszym kluczowym działaniem było ogłoszenie pod koniec 2021 roku „Strategii ESG Grupy Kapitałowej GPW 2025”, która wytycza kierunki działań w trzech filarach: środowiskowym, społecznym i ładu korporacyjnego. 

3. W kwietniu 2021 poznaliśmy wytyczne dotyczące raportowania ESG, które GPW wspólnie z EBOR przygotowała dla firm. W jakim zakresie notowane spółki zaczęły je stosować? 

Opublikowany przez nas dokument ma formę przewodnika. Po jego prezentacji przeprowadziliśmy szereg działań towarzyszących, w szczególności konferencję ekspertów rynkowych oraz warsztaty dla spółek. Namacalnym efektem naszych działań jest pozyskanie nowej wiedzy przez kilkadziesiąt spółek, ale przede wszystkim publikacja raportu przez pierwszą spółkę, właśnie na bazie naszych rekomendacji. 

4. Jak po roku ocenia Pani ten dokument i praktyki, które są w nim rekomendowane?

Przewodnik jest elementarzem, w którym emitenci znajdą odpowiedź na pytanie jak podejść do nowych obowiązków informacyjnych. Z dokumentu krok po kroku można dowiedzieć się czym jest ESG, jakie istnieją standardy i jak ułożyć proces raportowania niefinansowego w spółce. Wytyczne nie są nowym standardem raportowania, nie zastępują istniejących wymogów prawnych. Mają na celu wesprzeć spółki notowane na GPW w ujawnianiu informacji ESG oraz poprawić spójność, porównywalność i rzetelność ujawnianych danych. Dokument oferuje firmom praktyczne wskazówki i rozwiązania, bazując na uznanych międzynarodowych standardach sprawozdawczości niefinansowej. Firmy, które mają niewielkie doświadczenie w raportowaniu ESG lub nie mają go wcale, mogą wykorzystać wytyczne jako pomoc w zakresie definiowania tematów istotnych i doboru odpowiednich wskaźników. Spółki z większym doświadczeniem mogą wykorzystać je, aby porównać swoje wysiłki z dobrymi praktykami w tym zakresie na rynkach międzynarodowych.

5. Na rynku nie brak głosów, że dokument ten został przyjęty zdecydowanie zbyt późno – prośba o komentarz w tej sprawie.

Naszym celem było przygotowanie przewodnika w odpowiedzi na potrzeby rynkowe. Z jednej strony braliśmy pod uwagę wyzwania, przed którymi stają spółki, a z drugiej potrzeby informacyjne ze strony inwestorów. Spółki, które zastosują się do tych założeń na pewno będą miały świadomość wartości tworzonych raportów. Jednocześnie publikacja zbiegła się w czasie z ogłoszeniem nowych regulacji europejskich, tj. SFDR i CSRD, które zostały uwzględnione w przewodniku GPW. Dzięki temu jest on kompletnym źródłem wiedzy w zakresie aktualnych wyzwań rynkowych. Takich kryteriów nie spełniają dokumenty, które ukazały się przed naszym przewodnikiem. To jest istotna zaleta projektu GPW i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.

6. Wg Badań EY jakość raportowania niefinansowego w Polsce jest raczej słabsza w porównaniu z innymi krajami. Dlaczego tak się dzieję i czy mamy szansę nadrobić tę różnicę?

Badanie to odnosi się w szczególności do informacji związanych z klimatem (TCFD). Koncentruje się na pewnym obszarze raportowania niefinansowego. Warto podejść do tej kwestii szerzej na przykład z perspektywy obowiązków regulacyjnych. Wymogi spełniają wszystkie spółki objęte dyrektywą NFRD, ale również inne spółki notowane na giełdzie i spółki niepubliczne. Również zakres prezentowanych informacji jest zgodny z międzynarodowymi standardami, co jest szczególnie ważne w kontekście inwestorów zagranicznych. Jeżeli spojrzymy na największe spółki giełdowe, to okazuje się, że wszystkie bardzo dobrze radzą sobie w zakresie raportowania niefinansowego. 

Średnia zgodność z rekomendacjami poszczególnych obszarów TFCD spółek z indeksu WIG20 wyniosła w 2021 roku 73 proc. To oznacza wyższy poziom od średniej globalnej – 70 proc. Jakość ujawnień wśród notowanych na warszawskim parkiecie firm jest z kolei równy światowej średniej i wynosił 42 proc. To całkowicie naturalne i normalne, że liderami na polskim rynku są duże spółki. Ważne jest, aby stały się akceleratorem zmian i wzorem do naśladowania dla średnich i mniejszych firm. 

7. Jakie trzy najważniejsze działania powinny podjąć już teraz spółki, aby nie zostać w tyle za swoimi konkurentami w zakresie raportowania ESG?

Spółki powinny śledzić aktualne trendy w zakresie raportowania ESG i odpowiadać na zapotrzebowanie inwestorów. Takie podejście powinno prowadzić do implementacji stosownych zmian w modelu biznesowym i odpowiednich działań w zakresie raportowania. Proces ten należy realizować w trybie ciągłym. Dopiero takie podejście może przynieść wymierne korzyści samej organizacji i jej interesariuszom.