9 października 2024

Choć zrównoważony rozwój nie jest priorytetem, wiele zmienia się na lepsze 

Wejście na ścieżkę zrównoważonego rozwoju już dawno przestało leżeć wyłącznie w gestii dobrej woli zarządów i właścicieli firm. Jednak, jak wynika z raportu „Czy firmy w Polsce dbają o zrównoważony rozwój?”, aż 69 proc. przedsiębiorców zatrudniających powyżej 50 pracowników nie traktuje tej kwestii priorytetowo. Z kolei strategie ESG posiada zaledwie 25 proc. firm. Główną barierę stanowią ograniczenia budżetowe. Jednak połowa badanych wskazała też na brak świadomości i małe zaangażowanie pracowników.

Z jednej strony kryzys klimatyczny, większa świadomość ekologiczna i wzrost znaczenia etycznej kultury organizacyjnej. Z drugiej – rozwój zrównoważonego finansowania i dynamicznie zmieniające się otoczenie regulacyjne, z dyrektywą CSRD i standardami raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS) na czele. Nie ma wątpliwości, że presja społeczna i polityczna jest ogromna, a świat oczekuje dziś od biznesu radykalnej transformacji. Wydaje się więc, że zrównoważony rozwój powinien być jednym z najważniejszych priorytetów każdej firmy. Jednak z tą tezą zgadza się zaledwie 28 proc. organizacji.

– Coraz więcej przedsiębiorstw dostrzega, że działania zgodne z ESG nie są już tylko dodatkiem, ale integralną częścią strategii biznesowej. Badanie skierowaliśmy do swoistego matecznika zmian w organizacjach, czyli działów HR, właścicieli firm oraz osób odpowiedzialnych bezpośrednio za obszar ESG i CSR – mówi Iga Pazio, dyrektorka PR i marketingu w LeasingTeam Group.

Istotna wielkość firmy i skala działalności

Z raportu wynika, że choć 49 proc. firm przyznaje, że zrównoważony rozwój jest dla nich ważny, to nie uważa go za obszar priorytetowy. Co piąta kwestie środowiskowe i społeczne traktuje zupełnie pobocznie. Co ciekawe, istnieje wyraźna zależność między wielkością firmy a poziomem zaangażowania w obszar ESG. Największe przekonanie o konieczności priorytetowego podejścia do tych kwestii jest w firmach zatrudniających więcej niż 500 pracowników (37 proc.). Najmniejsze w organizacjach, w których pracuje od 51 do 100 osób (23 proc.).

To, że w większości przedsiębiorstw obszar ESG nie zajmuje pierwszego miejsca na liście priorytetów, nie oznacza na szczęście, że żadne działania w tym zakresie nie są podejmowane. W mniejszym lub większym stopniu prowadzi je co druga badana firma. W co czwartej ujęte są one w osobną strategię. Co nie powinno dziwić, dokument taki posiadają głównie firmy o zasięgu międzynarodowym. Zaskakujący natomiast może być fakt, że aż 19 proc. przedsiębiorców deklaruje wprost, że nie planuje rozpoczęcia takich działań, bo nie czuje takiej potrzeby.

Budżet jest barierą, ale widać zmianę paradygmatu myślenia o biznesie

Największym wyzwaniem dla firm wchodzących na ścieżkę zrównoważonego rozwoju są ograniczenia budżetowe, na które wskazało aż 58 proc. badanych. Niewiele mniej, bo 53 proc., zwróciło uwagę na znikome zaangażowanie pracowników. Co druga firma przyznaje, że nie posiada świadomości i odpowiedniej wiedzy pozwalającej na wdrożenie zasad ESG.  Przeszkodami są też brak czasu (48 proc. wskazań) i wyraźnej polityki lub planu działania (45 proc.). Winą za taki stan rzeczy badani obarczają kadrę kierowniczą. To właśnie ta grupa w firmach nie wystarczająco angażuje się w działania związane ze zrównoważonym rozwojem (40 proc. wskazań).

 – To jasne, że nie ma jeszcze spisanych strategii, wskaźników, że to jest początkowy okres poszerzania spektrum biznesu. Przez lata – a w Polsce znacznie dłużej niż w innych państwach europejskich – podkreślano, że biznes powinien koncentrować się tylko na maksymalizacji zysku, a te wszystkie „CSR-y” to tylko niepotrzebnie ponoszone koszty. Kiedy CSR zamienił się w końcu na ESG, to jednak okazało się, że biznes to ludzie, że naturalne jest maksymalizowanie pozytywnego wpływu a zmniejszanie negatywnego we wszystkich obszarach istotnych z punktu widzenia jakości naszego życia. Tylko 1 proc. badanych uważa, że prowadzenie przez firmy działań wspierających ideę zrównoważonego rozwoju nie ma zauważalnego przełożenia na firmę i pracowników. To jest wyraźny dowód zmiany paradygmatu w biznesie dziejącej się tu i teraz – komentuje Bolesław Rok, profesor zarządzania w Akademii Leona Koźmińskiego.

Optymizmem napawa fakt, że 87 proc. uczestników badania jest świadomych, że działania związane ze ESG zmniejszają szkodliwy wpływ biznesu na środowisko. Średnio trzy na cztery firmy uważają też, że ESG wpływa na poprawę relacji z klientami, dostawcami i partnerami (77 proc.). Dodatkowo podnosi zaangażowanie i efektywność pracowników (76 proc.) i przyciąga talenty lepiej dopasowane do kultury organizacyjnej (73 proc.).

O badaniu 

Badanie przeprowadzono metodą CATI oraz CAWI na reprezentatywnej grupie 515 firm zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Zrealizowano je w dniach 24 czerwca – 19 lipca 2024 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie LeasingTeam Group. Partnerem merytorycznym raportu jest Great Digital, a patronem instytucjonalnym zostało Forum Odpowiedzialnego Biznesu.