by Wdrażanie zrównoważonego rozwoju wspierają rządowe dotacje – takiego zdania jest 61 proc. Polskie firmy pragmatycznie podchodzą do wdrażania działań na rzecz klimatu. 58 proc. respondentów stara się ograniczyć zużycie energii a 42 proc. – przechodzić na odnawialne źródła. Badanie pokazało, że największy wpływ na proklimatyczne działania polskich przedsiębiorstw mają inwestorzy – przyspieszenie działań zadeklarowało 68 proc. organizacji pod ich presją. Klienci wywarli wpływ na 48 proc. firm, a pracownicy na 46 proc.
Wprowadzenie przez Unię Europejską dyrektywy o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) to jedna z największych zmian w raportowaniu korporacyjnym. Dyrektywa objęła około 49 tys. przedsiębiorstw w Europie. W Polsce będzie dotyczyła około 3,5 tys. firm w 2026 r.
Raportowanie buduje zaufanie
Firmy muszą w sprawozdaniu zrównoważonego rozwoju ujawnić istotne informacje o modelach biznesowych, strategii i łańcuchach wartości, których wcześniej często nie publikowały. Nowe zasady sprawozdawczości zwiększają przejrzystość, spójność i porównywalność danych. Są też wyzwaniem dla organizacji. Jest tak m.in. dlatego, że wdrożenie procesu raportowania ESG wymaga połączenia wielu elementów organizacyjnych: planowania biznesowego, danych czy ładu korporacyjnego.
Badanie Sustainable Value Study przeprowadzone przez EY pokazuje, że nowe zasady raportowania budują zaufanie wśród szeregu interesariuszy, zwłaszcza wśród inwestorów. Równolegle sygnalizują oni, że jest spora przestrzeń do poprawy w tym obszarze. Praktycznie wszyscy inwestorzy (99 proc.) wykorzystują informacje dotyczące ESG w swoim procesie decyzyjnym. Jednak 76 proc. uważa, że firmy nie dostarczają im wystarczająco dużo dokładnych danych.
Efektywne zarządzanie kwestiami zrównoważonego rozwoju, w tym gromadzenie, analizowanie oraz ujawnianie danych ESG, to dla przedsiębiorstw nie tylko szansa na konkurowanie na rynku, w trudnych i bardzo zmiennych warunkach gospodarczych. To też zarządzanie szansami i ryzykami biznesowymi powiązanymi ze zrównoważonym rozwojem – mówi Aleksandra Stanek-Kowalczyk, Partnerka EY Polska.
Wdrożenie raportowania ESG umożliwia transformację firmy
Aby te działania wspierać i realizować, Unia Europejska i organy rządowe przygotowały system zachęt. Przedsiębiorcy widzą w nich dużą wartość. Zdaniem 61 proc. badanych firm, dotacje rządowe przyspieszają wdrażanie zrównoważonego rozwoju. Zaledwie 11 proc. było przeciwnego zdania.
Wiodące organizacje wykorzystują regulacje w zakresie zrównoważonego rozwoju, aby zyskać przewagę konkurencyjną. Tylko 28 proc. polskich firm traktuje regulacje i wymogi dotyczące sprawozdawczości, jako przeszkody dla inicjatyw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Równolegle, jedynie niespełna 1/3 (32 proc.) uważa, że ograniczają zdolność do koncentrowania się na przyszłości i strategii.
Zrównoważony rozwój jest nie tylko tymczasową modą. Stwarza przedsiębiorstwom realne okazje do zrealizowania długoterminowych zysków. Nowe regulacje pozwalają na pozyskanie danych, które nie były dotychczas zbierane przez przedsiębiorstwa, a których analiza pozwoli na ewentualne korekty strategii biznesowych. Zasady ESG powinny być zintegrowane ze strategią korporacyjną firmy, co prowadzi do maksymalizacji korzyści biznesowych – uważa Jarosław Wajer, Partner EY Polska.
Działania na rzecz klimatu
Polskie firmy pragmatycznie podchodzą do wdrażania działań na rzecz klimatu. Przede wszystkim starają się ograniczyć zużycie energii i robią to częściej niż kraje w regionie CESA (region Europy Środkowo-Wschodniej i Azji Centralnej) – takie działania zadeklarowało odpowiednio 58 proc. i 55 proc. respondentów. Odpowiednio 42 proc. i 46 proc. badanych wskazała wśród podejmowanych działań przechodzenie na odnawialne źródła energii. Menedżerowie mają świadomość, że realizacja celów klimatycznych wymaga nowych kwalifikacji, dlatego inwestują w talenty – choć w Polsce ten trend jest słabszy niż w regionie (48 proc. vs. 53 proc.).
Firmy zmieniają swoje produkty i usługi (38 proc.) lub tworzą nowe (34 proc.), mniej emisyjne. Prawie 1/3 wymyśla nowe linie biznesowe, które pozwolą wykorzystać możliwości rynkowe związane ze zmianami klimatycznymi. Z kolei 30 proc. wdraża zasady gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ). Tyle samo zapewnia swoim klientom narzędzia umożliwiające modyfikację ich zachowań w celu ograniczenia emisji.
Kolejne kroki
Poważnym wyzwaniem i pierwszym zadaniem w lepszym integrowaniu zrównoważonego rozwoju z ogólną strategią biznesową jest dla polskich przedsiębiorstw opracowanie strategii rozwoju i nowego modelu biznesowego, uwzględniającego czynniki ESG. Tak odpowiedziało 41 proc. respondentów w Polsce i 37 proc. w regionie CESA. Potem, zdaniem 37 proc. w Polsce i w CESA, potrzebna jest optymalizacja łańcuchów dostaw. Konieczne jest także stworzenie mapy drogowej wdrażania nowych technologii (36 proc. i 39 proc. w CESA), innowacje produktowe i usługowe (29 proc. i 39 proc. odpowiednio). Zarządzanie ryzykiem wskazało 35 proc. Polaków, a ¼ zwracała uwagę na alokację kapitału i zasobów.
Utrudnienia wewnątrz i poza organizacją
Największym problemem polskich firm jest uzyskanie poparcia wszystkich grup interesariuszy niezbędnych do osiągnięcia ambicji klimatycznych: inwestorów, zarządu i pracowników, dostawców i partnerów, klientów, regulatorów – mówiło o tym 42 proc. respondentów. A 36 proc. miało trudności w znalezieniu równowagi pomiędzy skutkami finansowymi i niefinansowymi podczas oceny inicjatyw związanych ze zmianami klimatu.
Badanie EY wykazało, że inwestorzy odgrywają kluczową rolę w stymulowaniu proklimatycznych działań polskich przedsiębiorstw – aż 68 proc. organizacji zadeklarowało przyspieszenie tych działań pod ich presją. Klienci wywarli wpływ na 48 proc. firm, a pracownicy na 46 proc. Na drugim biegunie są czynniki hamujące inicjatywy ESG. Respondenci wskazali tu organizacje pozarządowe (8 proc.) i – w mniejszym stopniu – inwestorów (4 proc.).
Firmy muszą zwiększyć wysiłki na rzecz rozwoju strategii zrównoważonego rozwoju, aby przyczynić się do realizacji globalnych celów Porozumienia Paryskiego. Ryzyko tymczasowego przekroczenia granicy 1,5°C globalnego ocieplenia w tym roku wzrasta, co podkreśla wagę działań proklimatycznych. Czołowe organizacje z badania efektywnie wykorzystują zmieniające się wymagania regulacyjne i polityczne jako atut. Minimalizują przy tym emisje oraz maksymalizują wartość, wynikającą z ich zrównoważonych wysiłków. Firmy, które potrafią elastycznie dostosować się do wyzwań klimatycznych, nie tylko minimalizują ryzyko. Również zyskują konkurencyjną przewagę i budują trwałą wartość dla swoich interesariuszy.
O badaniu
W polskiej części światowego badania EY Sustainable Value Study wzięło udział 75 firm. Największa grupa (24 proc.) to sektor zaawansowanej produkcji i mobilności (AM&M) oraz energetyka. Poza tym respondenci pochodzili z sektora finansowego, telekomunikacji i mediów, produktów konsumenckich. Także ochrony zdrowia i dobrostanu, nieruchomości, budownictwa i hotelarstwa. Ponad połowa to członkowie zarządu, w tym ¼ to dyrektorzy finansowi, a 13 proc. to prezesi zarządu oraz CSO. Przychody 79 proc. badanych przedsiębiorstw były większe niż miliard USD. Pozostałych 21 proc. były w przedziale 500 mln USD – 1 mld USD. Badanie w regionie CESA objęło 250 firm.
