by Trzech na czterech prezesów firm w Polsce chce rozwijać firmę przez fuzje i przejęcia. Dla co piątego celem akwizycji jest poprawa wskaźników ESG – wynika z Badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY.
Pandemia zredefiniowała sposób w jaki funkcjonują przedsiębiorstwa i zarządzający nimi menedżerowie. Obecnie dużo większym wyzwaniem dla prezesów jest utrzymanie wzrostu wartości zarządzanego przez nich przedsiębiorstwa. Często sytuacja wymusza na nich rewizję portfela i zmianę podejścia do otaczającego ich ekosystemu. Prezesi dostrzegają też możliwość, aby poprzez M&A pozyskać kompetencje ESG.
Apetyt na akwizycje i lepsze kompetencje ESG
Po ubiegłorocznych rekordach, gdy na świecie odnotowano fuzje i przejęcia o wartości 5,5 bilionów USD, apetyt CEO w Polsce na akwizycje jest bardzo wysoki. Rodzimi prezesi deklarują, że skupiają się na wzroście organicznym. Równolegle 71 proc. ankietowanych CEO wskazuje, że spodziewa się aktywnie poszukiwać możliwości fuzji i przejęć w ciągu najbliższych 12 miesięcy. To 12 pkt. proc. więcej niż światowa średnia, która jest na najwyższym historycznie poziomie i wynosi 59 proc. – wynika z badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY.
– Transakcje wciąż są kluczowym instrumentem w wachlarzu inwestycji będącym do dyspozycji prezesów. Pomimo, że CEO, którzy sfinalizowali w ostatnich miesiącach transakcje, skupią się na integracji aktywów, działalność transakcyjna w Polsce powinna pozostać na wysokim poziomie. Również w tym roku – mówi Arkadiusz Gęsicki, Partner EY-Parthenon.
ESG napędza transakcje
Wśród poszukiwanych przez polskie firmy możliwości transakcji, najczęściej wskazywane są mniejsze przejęcia w ramach tej samej branży w celu zwiększania udziałów (20 proc. ankietowanych). Również 20 proc. prezesów deklaruje zainteresowanie akwizycjami, które mogą pomóc poprawić wskaźniki odpowiedzialności społecznej (ESG), czy ranking środowiskowy.
– Globalny trend wzrostu znaczenia czynników odpowiedzialności środowiskowej, społecznej i zarządczej (ESG) dociera powoli do polskich firm. Najszybszą drogą do pozyskania kompetencji w tym obszarze dla rodzimych korporacji i menedżerów jest rozwój przez akwizycje. Wyzwaniem w realizacji tej strategii może być integracja takich podmiotów, często różniących się kulturą korporacyjną, stąd rola fachowego doradcy jest nie do przecenienia – mówi Arkadiusz Gęsicki.
Pandemia przeszkadzała finalizacji transakcji
Przejęcia i akwizycje to również spora dawka ryzyka. Podczas ostatnich 12 miesięcy większość (88 proc.) planowanych transakcji w Polsce nie doszło do skutku. W 41 proc. odpowiadała za to pandemia. W 20 proc. obawy o ocenę regulatora w ramach ochrony konkurencji, a w 18 proc. – napięcia geopolityczne lub interwencja regulacyjna. Czołowi menedżerowie w polskich firmach obawiają się, że tendencja ta utrzyma się w kolejnych miesiącach. Az 78 proc. ankietowanych CEO obawia się zmian prawnych i interwencji rządu w fuzje i przejęcia. To dużo więcej niż średnia światowa na poziomie 52 proc.
Polskie firmy przede wszystkim chcą planować wzrost nieorganiczny poza granicami kraju. Jedynie 27 proc. ankietowanych deklaruje, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy najprawdopodobniej będzie szukać celu przejęcia w Polsce. Spośród rynków zagranicznych najczęściej podawano Wielką Brytanię (36 proc.). Następnie Belgię, Kanadę, Danię i Niemcy (po 9 proc.). Na świecie najczęściej wybieranym celem akwizycji jest USA (47 proc.), po Chinach (16 proc.), Wielkiej Brytanii (15 proc.), Indiach (13 proc.) i Niemczech (9 proc.).
Zrównoważony rozwój napędza M&A
Część rodzimych prezesów ankietowanych przez EY wskazuje czynniki zrównoważonego rozwoju jako powód zainteresowania transakcjami M&A. CEO interesuje przede wszystkim możliwość poprawienia ratingu ESG (26 proc.). Dodatkowo długoterminowa kreacja wartości ze wskaźnikami KPI skoncentrowanymi na zrównoważonym rozwoju (26 proc.) oraz redukcja ryzyka kosztów związanych z brakiem spełnienia kryteriów ESG (24 proc.).
Z badania EY wynika, że CEO w Polsce do wdrożenia zrównoważonego rozwoju w firmach zachęcają czynniki zewnętrzne. Presja państwa, regulatorów i społeczeństwa jest na tyle silna w opinii prezesów, że stanowić będzie główny powód wprowadzania strategii zrównoważonego rozwoju w biznesie (32 proc.). Za niemal równie istotny prezesi uważają dostosowanie swojego modelu biznesowego w celu wpływania na zmiany u konkurencji i klientów (30 proc.). 20 proc. spodziewa się, że takie działania mogą przynieść wymierne korzyści – obniżenie kosztów kapitału w firmie. 18 proc. jest zdania, iż pozycja lidera zrównoważonego rozwoju umożliwi im pozyskanie przewagi konkurencyjnej. Żaden z przebadanych przez EY prezesów nie uznał, że zrównoważony rozwój jest podstawą długoterminowej strategii rozwoju zarządzanej przez niego firmy.
Rozwój zrównoważonej transformacji – lepsze kompetencje ESG
– Pandemia przyspieszyła rozwój zrównoważonej transformacji wśród CEO na świecie. Ponad trzy czwarte respondentów naszego globalnego badania określiło aspekty ESG jako niezwykle ważne lub ważne przy podejmowaniu strategicznych decyzji. Jedna czwarta respondentów wyraźnie dostrzega przewagę konkurencyjną wynikającą z uzyskania pozycji lidera w dziedzinie zrównoważonego rozwoju. Spodziewam się, że polscy prezesi również będą coraz mocniej stawiać na ESG – mówi Arkadiusz Gęsicki.
Z badania EY wynika, że prezesi w Polsce coraz śmielej patrzą w kierunku zrównoważonego rozwoju. Na ich realne działania ma wpływ presja ze strony akcjonariuszy. 8 na 10 prezesów spotkało się z oporem inwestorów lub udziałowców we wprowadzaniu strategii ESG. To o 15 pkt. proc więcej niż średnia światowa (65 proc.). Połowa CEO w Polsce deklaruje, że inwestorzy i udziałowcy chcą najpierw sprawdzić skuteczność realizacji strategii ESG przez konkurencję. Tyle samo prezesów uważa, że inwestorzy i udziałowcy nie są przekonani co do kosztów i długoterminowego zwrotu z inwestycji w ESG.
