9 listopada 2024

Niemal połowa firm bez zobowiązań neutralności klimatycznej

41 proc. firm w Polsce nie ma zobowiązań neutralności klimatycznej. Jednocześnie rośnie znaczenie zaufania do szefów firm, które wdrażają w życie działania z obszaru ESG. Badanie CEO Survey wśród blisko 4,5 tys. prezesów spółek z całego świata jesienią 2021 roku przeprowadził PwC.

Polscy prezesi wśród ryzyk najwyżej wymieniają czynniki makroekonomiczne i znacznie częściej obawiają się też zmian klimatycznych niż prezesi na świecie. Na świecie wśród wyzwań dominują ryzyka związane z cyberbezpieczeństwem i zdrowiem, kolejne są wyzwania makroekonomiczne i zmiany klimatyczne. Mimo, że rośnie świadomość działań prośrodowiskowych wśród polskich prezesów 41 proc. z nich nie ma w swoich firmach zobowiązań neutralności klimatycznej. Szefowie w Polsce częściej niż ich globalni odpowiednicy zajmują się strategiami podatkowymi i aż 43 proc. boi się, że kwestie podatkowe mogą wpłynąć na utratę reputacji. Podatki są więc znacznie wyżej na agendzie prezesa w naszym kraju w porównaniu do średniej globalnej. Rośnie znaczenie zaufania wobec szefów firm i jego wzrost wynika z wdrożonych w życie działań ESG.

Presja z każdej strony

Prezesi firm nadal odczuwają presję wywołaną trwającą pandemią COVID i zmiennymi warunkami rynkowymi, takimi jak rosnąca inflacja czy zakłócenia łańcuchów dostaw. Ale pomimo szeregu ryzyk, ankietowani menedżerowie są najbardziej od 10 lat optymistycznie nastawieni do perspektyw wzrostu gospodarki. Ponad trzy czwarte prezesów (77 proc. na świecie i 70 proc. w Polsce) przewiduje, że światowa gospodarka ulegnie poprawie. Poza wyzwaniami czysto biznesowymi, wielu liderów zwraca więcej uwagi na sprawy proklimatyczne i społeczne. Uważają oni, że te aspekty wzmacniają zaufanie i pomagają budować długoterminową wartość. Reputacja i podatki są także bardzo istotne.

Sondaż PwC CEO Survey badający nastroje wśród prezesów wskazuje poziom optymizmu na nieznacznie wyższym poziomie niż w ubiegłorocznym badaniu (wówczas średnia globalna wynosiła 76 proc.), ale jest aż o 54 punkty wyższy niż w 2020 r., kiedy ponad połowa (53 proc.) prezesów przewidywała spowolnienie gospodarki.

– Badanie CEO Survey potwierdza odporność światowej gospodarki i zdolność prezesów do radzenia sobie w warunkach niepewności. Obaw oczywiście nie brakuje – najczęściej wśród ryzyk polscy prezesi wymienili czynniki makroekonomiczne. Wysoka inflacja i niskie inwestycje to wyzwania dla ich działalności. Import, eksport, popyt konsumpcyjny i dynamika wzrostu PKB to elementy dodające wiatru w żagle optymistom. Prognozy ekonomistów dotyczące wzrostu światowego PKB pozostają dobre, stąd też tak wysoki odsetek respondentów spodziewających się przyspieszenia gospodarki” – mówi Adam Krasoń, prezes PwC Polska. 

Zagrożenia oczami prezesów

Wśród kluczowych ryzyk, prezesi na świecie wskazują na wyzwania związane z cyberbezpieczeństwem (ataki hakerów, inwigilacja, dezinformacja) i te dotyczące zdrowia (m.in. COVID-19, obciążenia dla zdrowia psychicznego). Odpowiednio 49 proc. i 48 proc. wskazań. Podobnie było rok wcześniej. Polscy prezesi, inaczej i częściej niż globalni, wśród kluczowych wyzwań wymieniają ryzyka makroekonomiczne (dynamika PKB, wahania bezrobocia i inflacji) i zmiany klimatyczne (odpowiednio 57 proc. i 54 proc.). Znacznie niżej zaś ryzyka cybernetyczne (35 proc.). 

Wzrost świadomości zagrożeń klimatycznych wśród polskich prezesów może być częściowo także efektem obaw przed silnym wzrostem cen energii.

– Czyżby prezesi w Polsce zaczynali po prostu otwierać oczy na to co się dzieje w sprawie konieczności działań klimatycznych? Ich świadomość konieczności działań i rosnących ryzyk związanych z brakiem działań prośrodowiskowych znacząco wzrosła. Na pewno obserwują jak to wpływa na wzrost ceny energii. Bardziej zaczęli widzieć więc w tym ryzyka dla prowadzenia swojej działalności. Liczę na to, że w efekcie wzrostu świadomości związanej z klimatem do zawodowego życia CEOs – dojdzie wprowadzenie w ich firmach realnych działań ESG, w tym np. polityk neutralności klimatycznej net-zero – dodaje Adam Krasoń.

ESG i neutralność klimatyczna

Wraz z pojawieniem się nowego prawodawstwa UE, wysiłki związane z zerową emisją CO2 czy neutralnością klimatyczną staną się obowiązkowe dla przedsiębiorstw. To sprawia, że proces dekarbonizacji staje się coraz pilniejszy – także w Polsce. Średnio na świecie udział dużych korporacji z wdrożoną samodzielnie polityką klimatyczną jest wciąż niski. Jest to w granicach 20 proc., podobnie jest wśród polskich menedżerów. 41 proc. badanych prezesów nie wprowadziło w swoich firmach zobowiązań neutralności klimatycznej. Jednakże jednocześnie 68 proc. uważa, że to zobowiązanie przyspiesza proces innowacyjności usług i produktów. 27% wskazało, że ich firma pracuje nad wdrożeniem zobowiązania net-zero, zaś w 24% przypadków takie zobowiązanie zostało podjęte.

– Wyzwania, przed którymi stoją dziś prezesi, są nie mniej trudne i kompleksowe. Coraz częściej liderzy muszą tworzyć trwałą wartość dla wielu interesariuszy, których podejście nie zawsze jest zbieżne. Jednak chęć do podjęcia zdecydowanych działań być może nigdy nie była tak silna jak teraz. Biznes jak zwykle nie łagodzi kryzysu klimatycznego ani nie likwiduje przepaści społeczno-ekonomicznej. Wyniki naszego 25. corocznego badania CEO Survey potwierdzają te tezy, ale podkreślają potrzebę odważnego przywództwa. Motywują również menedżerów by stali się tymi, którzy nie tylko chcą ale i realnie zaczynają rozwiązywać problemy – dodaje Adam Krasoń.

Wpływ poprzez odpowiedzialne opodatkowanie 

Zobowiązania ESG to nie jedyny sposób, w jaki społeczność biznesowa może przyczynić się do budowania zaufania i osiągania trwałej wartości dla społeczeństwa. Liderzy biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej i w Polsce są znacznie bardziej proaktywni w przypadku innego elementu budowania wpływu biznesu na społeczeństwo – płacenia podatków. Przejrzystość podatkowa to też część działań ESG. Zarządy spółek w Polsce znacznie częściej koncentrują się na strategii podatkowej niż średnia światowa. Wskazuje na to 57 proc. respondentów z Polski wobec 38 proc. na świecie. Eksperci PwC interpretują to przede wszystkim znacznie większą liczbą zmian i modyfikacji w polskim systemie podatkowym i jego skomplikowaniem. 

Siła zaufania

Zaufanie nigdy nie było tak ważne dla sukcesu firmy jak dziś. Jednocześnie nigdy nie było tak trudne do zdobycia i utrzymania. Bazując na odpowiedziach prezesów na pytania dotyczące zachowań ich klientów, ankieta pokazuje korelację między zaufaniem klientów a zaufaniem prezesów. Prezesi firm zajmujących najwyższe pozycje pod względem postrzeganego zaufania są bardziej pewni swoich perspektyw rozwoju w nadchodzącym roku. 71 proc. prezesów o najwyższym poziomie zaufania jest pewnych wobec perspektyw wzrostu przychodów ich firm w ciągu najbliższych 12 miesięcy, w porównaniu z zaledwie 47 proc. prezesów o najniższym poziomie zaufania.

Net-zero też ma wpływ

Wyraźnie ukazuje się też korelacja między wzrostem zaufaniem a zobowiązaniami neutralności net-zero. CEOs firm dbających o najwyższy poziom zaufania znacznie częściej przewodzą organizacjom, które podjęły zobowiązanie net-zero (29 proc.). Prezesi firm „wysokiego zaufania” są również bardziej skłonni do kierowania organizacjami, które powiązały wyniki niefinansowe z wynagrodzeniem zarządu. 

O raporcie PwC CEO Survey

PwC przeprowadziło badanie wśród 4446 prezesów firm z całego świata w październiku i listopadzie 2021 roku. W tej grupie było 37 respondentów z Polski. Nie wszystkie liczby na wykresach sumują się do 100 proc. w wyniku zaokrąglania wartości procentowych i decyzji, by w niektórych przypadkach nie pokazywać odpowiedzi „inne”, „żadne z powyższych” i „nie wiem”.