by „Klasa” to program stypendialno-rozwojowy realizowany przez Fundację BNP Paribas. O doświadczeniach i wyzwaniach związanych z jego realizacją rozmawiamy z Joanną Gajdą-Wróblewską, prezeską Fundacji.
1. Program stypendialno-rozwojowy „Klasa” działa od 2003 roku – jak zmieniał się w czasie tych 20 lat?
Przez ostatnie 20 lat, jako bank i Fundacja BNP Paribas, obserwowaliśmy wiele zmian społecznych czy ekonomicznych. Obecni stypendyści mierzą się z innymi wyzwaniami i mają inne potrzeby niż ich starsi koledzy. Naturalnie, by program był dla nich pomocny i atrakcyjny, jego oferta musiała nadążać za tymi zmianami.
Przede wszystkim zmianie ulegały kryteria. Początkowo program był skierowany wyłącznie do osób pochodzących ze wsi i miast powiatowych. Z upływem lat „Klasa” poszerzała swój zasięg, by objąć pomocą także młodzieżmieszkającą w małych i średnich ośrodkach miejskich. Obecnie, w 2023 roku, program jest otwarty na młodzież z całej Polski, choć w pierwszej kolejności przyjmowani są uczniowie i uczennice z miejscowości do 150 tys. mieszkańców oraz kandydaci wychowujący się w instytucjonalnej i rodzinnej pieczy zastępczej z całego kraju.
Na przestrzeni 20 lat w programie pojawiały się także kolejne licea i miasta, aby osoby ubiegające się o stypendium mogły wybrać szkołę, która profilem najbardziej odpowiada ich potrzebom lub znajduje się bliżej swojego miejsca zamieszkania. Do programu dołączały kolejno: VII LO im. J. Słowackiego w Warszawie (2003), XIV LO im. Polonii Belgijskiej we Wrocławiu (2006), I LO im. B. Nowodworskiego w Krakowie (2008), III LO im. Marynarki Wojennej RP w Gdyni (2009) i XIII LO w Szczecinie (2012). Od tego roku młodzież można również wybrać III Liceum Ogólnokształcące im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Białymstoku (2023).
Od wielu lat prowadzimy także ewaluację programu, pytając stypendystki i stypendystów, rodziców, a także nauczycielki i nauczycieli, co zrobić, by lepiej odpowiadać na potrzeby. W odpowiedzi na ich sugestie w programie pojawiły się m.in. warsztaty psychologiczne, spotkania online z ekspertami i grupa na Facebooku.
2. Jak wygląda organizacja takiego programu jak „Klasa”? Jakiego zaangażowania ze strony organizacji, fundacji, banku itd. wymaga program?
Organizacja „Klasy” wymaga ścisłej współpracy pomiędzy wszystkimi interesariuszami programu: stypendystami, absolwentami, rodzicami, dyrektorami szkół, opiekunami stypendystów, pracownikami fundacji i banku – fundatora programu. Coroczna rekrutacja do programu to sporo pracy. Bank jest fundatorem, ale wspiera program m.in. komunikacyjnie, by dotrzeć z informacją o programie do wszystkich potencjalnie zainteresowanych.
Do fundacji spływają wnioski zgłoszeniowe, wypełnione przez osobę ubiegającą się o stypendium, rodziców i obecnego nauczyciela lub dyrektora ze szkoły podstawowej. Po zamknięciu rekrutacji następuje ich analiza, w której biorą udział pracownicy fundacji oraz dyrektorki i dyrektorzy i opiekunki ze szkół partnerskich. W trakcie wakacji obecni stypendyści wyjeżdżają na zorganizowany przez fundację obóz, a nowoprzyjęci – na zjazd integracyjny przed rozpoczęciem roku szkolnego. Na początku września, po pierwszym dzwonku, nasza energia skupia się przede wszystkim na zaopiekowaniu wszystkich stypendystek i stypendystów – zapewnieniu im odpowiednich warunków do nauki i pomocy w aklimatyzacji w nowym otoczeniu. Jeśli tego potrzebują, oferujemy też indywidualne wsparcie.
Jesteśmy w stałym kontakcie z osobami uczestniczącymi w programie – telefonicznym, mailowym i za pomocą social mediów. Kilka razy w roku organizujemy spotkania całej społeczności i wspomniane już wyjazdy. W międzyczasie staramy się nieustannie rozwijać program, np. za pomocą przeprowadzanych ewaluacji i konsultacji. Tu zawsze możemy liczyć na wsparcie absolwentek i absolwentów, którzy aktywnie działają w Stowarzyszeniu Absolwenci Klasy.
3. Które ze statystyk, tak obszernie opisanych na stronie banku, są dla Państwa najważniejsze?
Nie ma ważniejszej statystyki niż liczba stypendystów i stypendystek, którzy do tej pory wzięli udział w programie. Dzięki „Klasie” pomogliśmy 873 osobom, z których każda zdała maturę i dostała się na studia! Tylu młodych ludzi znacząco zwiększyło swoje szanse na wymarzoną pracę i szczęśliwsze życie. To dla nas najistotniejsze. Co nas ogromnie cieszy, ponad ¼ absolwentów (220) aktywnie działa w Stowarzyszeniu Absolwentów Klasy.
Skalę naszej działalności świetnie odzwierciedla również liczba miejscowości, z których pochodzą uczestnicy programu. To aż 525 punktów na mapie Polski. Łączny koszt 20 lat istnienia programu to 26,7 mln zł. Tyle bank zainwestował w jej funkcjonowanie. Słowo „inwestycja społeczna” jest tu bardzo ważne.
4. Na jakie wyzwania napotykacie Państwo przy realizacji programu?
Od czasu reformy edukacji związanej z likwidacją gimnazjów, obserwujemy spadek liczby zgłoszeń, dodatkowo pogłębiony pandemią. Obecni kandydaci są młodsi od swoich kolegów z pierwszych lat istnienia programu, co przekłada się na więcej obaw związanych z wyprowadzką z domu i usamodzielnieniem. Badania potwierdzają także, że zmieniają się aspiracje młodzieży, dla której edukacja ogólnokształcąca i wyższa nie jest już tak atrakcyjna, jak dawniej.
Te same badania wskazują, że nasz program nadal jest potrzebny i trafia do dzieci, które bez takiego wsparcia nie miałyby szans na rozwój w najlepszych możliwych warunkach, które oferuje „Klasa”. Najdobitniej świadczą o tym historie absolwentów programu, które można przeczytać www.programklasa.pl.
5. Czy planowane są jakieś zmiany w programie – dostosowanie do nowych potrzeb, sytuacji itp.?
Nieustannie rozwijamy program, dopasowując kryteria do obecnej sytuacji społeczno-ekonomicznej oraz odpowiadając na sugestie stypendystów i współpracujących z nami szkół partnerskich. Czytamy także badania i śledzimy rynek stypendialny. Regularnie bierzemy udział np. w spotkaniach koordynatorów stypendiów „Stypendia przyszłości”, organizowanych przez Fundację Dobra Sieć, gdzie wymieniamy się najlepszymi praktykami.
Obecnie jesteśmy w trakcie dużego przeglądu strategicznego programu „Klasa” we współpracy z ekspertami z Fundacji Stocznia. Na pewno chcielibyśmy dodać kolejne szkoły do grona szkół partnerskich. To jednak nie jedyne zmiany, które planujemy. O tym, co dalej, regularnie informujemy na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych. Zachęcamy do śledzenia!
************
Program „Klasa” otrzymał wyróżnienie w ostatniej edycji konkursu „Liderzy ESG”. Liderzy ESG to wydarzenie, które gromadzi firmy z różnych branż i środowisk. Organizatorami konkursu są: NN Investment Partners TFI, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) oraz PwC Polska.
