by Nowe regulacje, wyzwania interpretacyjne, błędy w tłumaczeniach, nieprecyzyjne wyjaśnienia – to tylko niektóre problemy, z którymi spotykają się firmy realizujące obowiązek raportowania zgodnie z Unijną Taksonomią. O sposobach radzenia sobie w takich sytuacjach i praktycznych działaniach, które mogą pomóc w realizacji nowych obowiązków rozmawiali uczestnicy śniadania PwC Polska „Raportowanie zgodnie z Taksonomią Unii Europejskiej za rok 2022”.
– 128 państw przyjęło cele net zero. 104 z nich (odpowiadające za 80 proc. emisji gazów cieplarnianych) zobowiązało się do ich osiągnięcia do 2050 roku. Jednak obietnice na poziomie rządów państw to dopiero początek drogi. Najważniejsze jest ich przełożenie na gospodarkę i w praktyce wszystkie działania począwszy od edukacji dzieci w szkołach poprzez zachęty i regulacje, które po prostu zmuszą do podjęcia właściwych działań – powiedział Piotr Rówiński partner PwC Polska otwierając spotkanie pt. „Raportowanie zgodnie z Taksonomią Unii Europejskiej za rok 2022”. Dodał, że minione 2 lata to istna rewolucja w obszarze ESG. Praktycznie na każdym spotkaniu z firmami te tematy są poruszane. – Jeszcze 5 lat temu praktycznie żadna z firm, z którymi się spotykaliśmy nie wspominała o transformacji klimatycznej i ewentualnych zmianach w tym kierunku. Teraz to temat poruszany niemal za każdym razem – podsumowuje Piotr Rówiński.
Taksonomia to wspólny mianownik
Podczas śniadania konsultanci PwC Polska od lat zajmujący się tematyką ESG tłumaczyli najważniejsze kwestie związane z regulacjami, dyrektywami, zasadami. Oprócz Taksonomii wyjaśniono znaczenie i obowiązki, jakie nakładają na firmy nowe i planowane regulacje. Są to m.in. właśnie przyjęta przez Parlament Europejski i Radę UE dyrektywa CSRD oraz dyrektywa CSDD, która jeszcze nie weszła w życie. Prelegenci wyjaśnili również powiązania między poszczególnymi regulacjami.
– Obecnie raportowanie niefinansowe obejmuje spółki giełdowe zatrudniające minimum 500 osób. Już niebawem nowa dyrektywa CSRD znacząco rozszerzy to grono. Prawdziwy przełom czeka nas już w 2025 roku. Istotne jest też, że raporty spółek będą atestowane. Oznacza to, że będą musiały uwzględniać wspólne dla wszystkich standardy. Obecnie trwają w Komisji Europejskiej konsultacje w tym temacie. Te wszystkie działania mają ograniczyć greenwashing – powiedziała Ilona Pieczyńska-Czerny, dyrektor PwC Polska.
Taksonomia to wspólny mianownik, wpływa na model biznesowy i możliwości pozyskania kapitału. Angażuje całe otoczenie biznesowe firmy. Dlatego tak ważne jest poznanie tych przepisów i wdrożenie koniecznych zmian, gdyż potem może okazać się, że zamiast rozwoju firmę czeka „wypadnięcie” z gry. Trzeba też wziąć pod uwagę, że obecnie spośród sześciu celów środowiskowych objętych Taksonomią regulacje zostały wprowadzone do dwóch. Są nimi: łagodzenie zmian klimatu oraz adaptacja do zmian klimatu.
Cele Taksonomii
Podstawowe cele Taksonomii to:
- Stworzenie przejrzystego i szczegółowego systemu klasyfikacji działalności zrównoważonych;
- Budowanie konkurencyjnej, neutralnej klimatycznie, innowacyjnej i inkluzywnej gospodarki;
- Przekierowanie przepływów kapitałowych na zrównoważone inwestowanie. Także przejście na bezpieczną neutralną dla klimatu oraz odporną na jego zmiany, bardziej zasobooszczędną gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Aby móc powiedzieć, że prowadzona działalność kwalifikująca się do Taksonomii jest zgodna z systematyką muszą być spełnione łącznie trzy warunki:
- Musi spełniać kryteria istotnego wkładu w realizację co najmniej jednego z celów środowiskowych.
- Nie może wyrządzać poważnych szkód dla żadnego z pozostałych celów środowiskowych (DNSH).
- Spółka prowadzi działalność zgodnie z minimalnymi gwarancjami.
Kwestie minimalnych gwarancji obejmują 4 główne tematy: prawa człowieka, w tym prawa pracownicze, korupcję/łapówkarstwo, opodatkowanie i uczciwą konkurencję. O ile kwestie związane z korupcją są zazwyczaj w firmach mocno zaopiekowane, to procesy związane z należytą starannością w obszarze praw człowieka, w szczególności w łańcuchu wartości, wymagają zazwyczaj głębszej analizy i poprawy.
Taksonomia: Błędy w tłumaczeniu kluczowych przepisów
Podczas spotkania uczestnicy usłyszeli kilka bardzo praktycznych porad. Przede wszystkim dotyczyły one rzetelności tłumaczeń dokumentów unijnych. Okazuje się, że są w nich błędy. Mogą one w istotny sposób zakłócić i utrudnić pracę przy przygotowywaniu raportów i wymaganych ujawnień.
– Warto zaglądać także do wersji angielskiej i tam szukać wskazówek, jeśli coś wydaje się nielogiczne lub niezrozumiałe – powiedziała Jolanta Pobudejska, manager PwC Polska. Dodała, że przygotowane przez KE pytania i odpowiedzi tzw. QA zamiast wyjaśnić, czasami jeszcze bardziej skomplikowały niektóre aspekty powodując kolejne wątpliwości. Dlatego tak ważne jest, żeby nie czekać do ostatniej chwili. Trzeba jak najszybciej zacząć poznawać nowe przepisy i przygotowywać się do ich wypełniania.
Wyzwaniem jest zastosowanie kryteriów taksonomicznych w praktyce
– Mamy 52 spółki i 16 tys. dostawców. Zaczynając projekt związany z Taksonomią wiedzieliśmy, że będą potrzebne zmiany w systemach. Wiedzieliśmy też, że to nie będzie szybki i tani proces. W Eurocash zaangażowanych jest w wypełnianie obowiązków raportowania ok. 100 osób. A przecież teraz mamy tylko dwa cele. Co będzie jak za chwilę dojdą kolejne? – pytała opowiadając o doświadczeniach firmy Beata Szczytowska, dyrektorka działu zakupów niehandlowych Eurocash.
Paulina Tetera dyrektorka Departamentu Procesów Ryzyka i Raportowania w BNP Paribas zaznacza, że największym wyzwaniem jest obecnie porównywalność danych.
– W banku intensywne prace trwają od 2 lat. W proces analizy kryteriów taksonomicznych zaangażowanych jest bardzo wiele osób. Jednak bez ich dokładnego zrozumienia, nie będziemy w stanie osiągnąć założonych celów. Największym utrudnieniem jest osiągnięcie spójności i porównywalności danych na poziomie całego sektora finansowego – mówi Katarzyna Tetera.
Zdaniem Marceliny Wojciechowskiej kierowniczki działu Zrównoważonego Rozwoju Biznesu w PKN Orlen wciąż jest za wcześnie na konkretne rozwiązania.
– Przygotowanie ujawnień taksonomicznych po raz pierwszy wymaga ogromnego zaangażowania strony biznesowej. Zebranie danych finansowych i policzenie KPIs – to już jest kolejny etap. Najpierw musimy zidentyfikować działalności i ocenić je pod kątem Taksonomii. Dopiero później możemy zebrać dane, co wymaga ułożenia nowych procesów biznesowych i dostosowania systemów do raportowania taksonomicznego – dodaje Marcelina Wojciechowska.
