26 kwietnia 2024

Dyrektywa CSRD – kogo dotyczy, co zmieni, od kiedy obowiązuje

CSRD to skrót angielskiej nazwy jednego z najważniejszych unijnych aktów prawnych – Corporate Sustainability Reporting Directive. Dyrektywa o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju dotyczy wszystkich krajów Unii Europejskiej i nakłada konkretne obowiązki związane z raportowaniem ESG. 

Dyrektywa CSRD została opublikowana w grudniu 2022 roku. Rządy państw-członków Unii Europejskiej mają 18 miesięcy na implementację tych przepisów do porządku krajowego. Jej głównym celem jest zbliżenie wymogów dotyczących sprawozdawczości niefinansowej do tych, do których przywykliśmy w przypadku sprawozdań finansowych. Wszystko po to, aby inwestorzy otrzymali porównywalne i wiarygodne informacje z obszaru ESG. 

Kiedy zacznie obowiązywać dyrektywa CSRD? 

Do końca 2024 roku dyrektywą CSRD objętych jest zaledwie 150 firm w Polsce (ogółem w UE – 12 tysięcy firm) zobowiązanych na gruncie obecnie obowiązującej dyrektywy NFRD (Non-Financial Reporting Directive). Od 2025nowe przepisy i obowiązki raportowe dotyczyć będą znacznie większej grupy – ponad 3500 polskich przedsiębiorstw. Szacuje się, że po wejściu w życie CSRD obowiązek raportowania dotyczyć będzie około 50 tysięcy firm w całej Unii Europejskiej. 

Pierwsza sprawozdawczość, według nowych zasad, będzie realizowana za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2024 lub po tej dacie. 

– Taksonomia i dyrektywa CSRD doprowadzą do dużo większej przejrzystości i porównywalności spółek. Zarówno instytucje finansowe, jak i inwestorzy, będą mogli porównać spółki i wybrać te, których działalność jest zrównoważona. Przygotowanie wymagać będzie długotrwałego wysiłku, w tym między innymi dokonania niezbędnych obliczeń w zakresie emisji gazów cieplarnianych, oceny ryzyk fizycznych i ich potencjalnego wpływu na działalność oraz ustalenie w jakim stopniu nasz biznes jest zrównoważony – mówi Piotr Rówiński Partner, Lider zespołu ds. zarządzania ryzykiem, PwC Polska.

Dyrektywa CSRD wprowadza konkretne rozwiązania

Czego potrzebują przedsiębiorstwa, aby móc rzetelnie i zgodnie ze stawianymi im oczekiwaniami raportować czynniki ESG? Przede wszystkim kompleksowych wytycznych i ram w zakresie zrównoważonego rozwoju. Te dwa elementy są niezbędne, aby móc odpowiednio dostosować i zmienić swoje modele biznesowe. Tak aby odpowiadały one oczekiwaniom ujętym w programach unijnych – m.in. Europejskim Zielonym Ładzie. 

Niestety okazuje się, że nie jest to łatwy i intuicyjny proces. Może pojawić się przede wszystkim nieodparta pokusa „greenwashingu”. A to doprowadza do niespójności między informacją z raportów ESG a rzeczywistością. Dlatego jednym ze sposobów na zaangażowanie sektora prywatnego i poprawę transparentności w obszarze ESG jest wdrożenie dyrektywy o zrównoważonym raportowaniu korporacyjnym CSRD. 

Kogo dotyczą nadchodzące zmiany – harmonogram

50 000 firm w Unii Europejskiej. Takie są szacunki i oczekiwania. Nowe regulacje będą jednak wprowadzane stopniowo, tak aby raportujący mieli szansę się przygotować i wdrożyć odpowiednie zmiany. 

Harmonogram w podziale na przedsiębiorstwa z uwzględnieniem kryterium zatrudnienia:

  • od 1 stycznia 2024 r. duże spółki zainteresowania publicznego, zatrudniające > 500 pracowników, podlegające dyrektywie NFRD. Termin składania sprawozdań w 2025 r.;
  • od 1 stycznia 2025 r. duże spółki, które obecnie nie podlegają dyrektywie NFRD, zatrudniające > 250 pracowników, i / lub posiadające 40 mln EUR obrotu i/lub 20 mln EUR sumy bilansowej. Termin składania sprawozdań w 2026 r.;
  • od 1 stycznia 2026 r. małe i średnie firmy notowane na giełdzie oraz pozostałe firmy. Termin składania sprawozdań w 2027 r. MŚP mogą odroczyć złożenie raportu do 2028 r.